Graden in aikido

Graden zijn een fenomeen in de krijgskunst waarover veel verschillende opvattingen bestaan. In dit artikel geef ik aan hoe we in onze dojo omgaan met de graden.

Een graad in aikido is net als de rangen in het leger. Het is bedoeld om in de dojo een bepaalde hiërarchie aan te brengen. De dojohouder bepaalt wie hij welke graad toekent in zijn dojo. Daarmee wijst hij de plaatsen van een ieder toe in zijn dojo. De dojohouder heeft zelf overigens geen graad in zijn eigen dojo! Hij is namelijk degene die de graden uitdeelt.

Veel mensen associëren graden in termen van beter/slechter en hoger/lager, maar die vergelijking is zinloos omdat er geen norm bestaat in aikido. De enige vraag die wel zinvol is ten aanzien van de graden, is de vraag wie de graad gegeven heeft. Op dat moment wordt namelijk de context waarbinnen de graad is gegeven helder en kun je betekenis geven.

Verder zijn er verschillende indelingen in graden. Het meest bekende is het kyu en dan graden systeem dat bij veel moderne Japanse kunsten wordt gehanteerd. Menkyo is een ander graden systeem dat voor het kyu dan systeem veel werd gehanteerd. In andere disciplines, zoals judo bijvoorbeeld, worden de verschillende graden aangeduid met verschillende kleuren banden.

In mijn dojo ken ik de graden (kyu en dan) toe aan de leerlingen. Er hoeft daarvoor geen examen te worden gedaan en nog minder voor een externe commissie of iets dergelijks. Feitelijk is je dagelijkse aikido training bij mij op de mat voortdurend je ‘examen’.